Pompa hydrauliczna eksploatacja, awaria, wymiana

Pompa hydrauliczna jest jednym z najważniejszych elementów w maszynach budowlanych. To ona odpowiada za całą pracę roboczą.

Zasada działania pompy hydraulicznej.

Pompa działa na zasadzie tłoczenia i wytwarzania wysokiego ciśnienia oleju. System rozdzielaczy, zaworów, cewek, pomp wspomagających, silników hydraulicznych i siłowników powoduje, że maszyna jeździ, obraca się, skręca i porusza ramionami.

Rodzaje pomp hydraulicznych:

W maszynach budowlanych najczęściej występują pompy:

• Pompa hydrauliczna zębata
• pompa hydrauliczna wielotłoczkowa
  
  

Pompa zębata

Pompa zębata o zazębieniu zewnętrznym składa się z dwóch jednakowych kół zębatych. Możliwie jak najciaśniej osadzonych w korpusie. Obracające się koła zębate zagarniają ciecz z komory ssawnej do przestrzeni międzyzębnych, transportując ją do komory tłocznej. Jedno z kół jest napędzane przez zewnętrzne źródło.

Pompa zębata dwu sekcyjna 

Pompy zębate są pompami o stałej wydajności. Cechują się prostą konstrukcją i dużą niezawodnością. 

Pompa wielotłoczkowa

Pompa wielotłoczkowa składa się z kilku lub kilkunastu małych pomp tłokowych umieszczonych w jednym korpusie. Jako że jest zwielokrotnioną pompą tłokową, której każdy z tłoczków pracuje w innej fazie, charakterystyka wydajności takiej pompy jest bliska stałej. Im większa liczba tłoczków tym pulsacje wydajności są mniejsze.

Pompa hydrauliczna tłoczkowa Caterpillar

Pompa hydrauliczna sercem układu

Pompa główna napędzana jest bezpośrednio silnikiem spalinowym poprzez sprzęgło kłowe. Które najczęściej wykonane jest z tworzywa, aby w razie jakiejkolwiek awarii zerwało się, nie uszkadzając pompy czy silnika.

Dobre praktyki eksploatacji pompy hydraulicznej

Wymiana olejów i filtrów w układzie hydraulicznym

Pompę zasila olej bezpośrednio ze zbiornika i dlatego bardzo ważne, aby nie było w nim żadnych zanieczyszczeń. Dlatego podczas nalewania i uzupełniania oleju nie wolno używać starych baniek czy pojemników niewiadomego pochodzenia. Oczywiście olej nalewamy po uprzednim zamontowaniu filtra w zbiorniku nie przed. Bezawaryjną pracę pompy można wydłużyć przez wymienianie oleju zgodnie z zaleceniami producenta maszyny. Tyczy się to zarówno czasu wymiany, jak i specyfiki oleju. Jeśli w ciągu dwóch lat maszyna nie przerobiła wymaganych do wymiany godzin to i tak należy go wymienić. Ponieważ straci on swoje własności. Na całym układzie hydraulicznym znajdują się filtry, które też należy wymieniać zgodnie ze wskazaniami producenta tzw. DTR-ka .

Poziom oleju zbiornika hydraulicznego

Bardzo ważna sprawa jest odpowiedni stan (poziom) oleju. Najczęściej w okolicach zbiornika jest wskaźnik poziomu oleju. Do codziennych obowiązków operatora należy jego sprawdzanie. Większość zbiorników wyposażona jest w czujnik poziomu oleju, jednak „optyczna” kontrola jest nieodzowna.

Odpowietrzniki powietrza

Zbiorniki wyposażone są w odpowietrzniki, które tez należy wymieniać za każdym razem, kiedy wymieniamy olej. Ich niedrożność powoduje zapowietrzenie się układu hydraulicznego. Szczelność całej linii hydraulicznej odgrywa bardzo ważna role. Oprócz niekontrolowanego ubytku oleju, który może doprowadzić nawet do zatarcia pompy hydraulicznej spowodowanego brakiem oleju.

Odpowietrznik baku hydrauliki wozidło volvo

Przestrzeganie zasad eksploatacji

Przestrzeganie zasad przy nalewaniu i wymiana filtrów zgodna z instrukcją, nie zapewni czystości w całym układzie. Dlatego też od czasu do czasu zalecane jest płukanie zbiornika. Gdzie osadza się poza filtrami najwięcej zanieczyszczeń. Po latach eksploatacji czasami jednak pompa ulegnie awarii i należy ja wymienić.

Awaria pompy hydraulicznej co zrobić?

Zacząć trzeba od dokładnego wyczyszczenia całego układu, zależy też od rodzaju awarii. Jeżeli pompa główna, wspomagająca lub silnik jazdy czy obrotu „rozleciał się” i do układu dostało się mnóstwo drobnych elementów. Niestety należy usunąć olej też z rozdzielaczy i siłowników oraz z przewodów hydraulicznych. Jednak znacznie częściej wymieniamy ja na wskutek zużycia i utraty przez to mocy.

Wymiana pompy hydraulicznej

Wymieniając pompę, musimy przestrzegać pewnych zasad. Po jej zdemontowaniu zbiornik należy opróżnić ze starego oleju i dokładnie wypłukać. Następnie wymienić wszystkie filtry hydrauliczne występujące w maszynie. Przed samym montażem nalewamy do pompy oleju (w miarę możliwości), żeby nie była „sucha”. Wymieniamy też wszystkie uszczelnienia i o-ringi przy pompie. Następnie montujemy pompę i nalewamy olej hydrauliczny do zbiornika. Koniecznie po zamontowaniu już filtra w zbiorniku. Dla pewności możemy poluzować przewody hydrauliczne na wyjściu zasilania z pompy (aż się przeleje ). W kolejnym kroku dokręcamy je. Kiedy mamy pewność, że wszystko jest dobrze uruchamiamy maszynę na kilka sekund. Powtarzamy tą czynność trzy – cztery razy, aby dokładnie odpowietrzyć układ hydrauliczny. Następnie uruchamiamy maszynę ponownie i zostawiamy ją wolnych obrotach kilka minut. Później delikatnie zaczynamy uruchamiać poszczególne funkcje maszyny. Nowe pompy są już fabrycznie ustawiane na odpowiednich wartościach więc nie musimy jej ustawiać.

Nigdy nie wolno regulować pompy „na oko”. Kiedy wszystko jest w porządku możemy jechać do pracy.

Marek Urbanowicz
17 lat doświadczenia jako mechanik maszyn budowlanych.